Gebogen daken met keramische pannen

De dakconstructie van een gebogen dak is iets ingewikkelder dan die van een hellend dak. Vooral de afwerking van de gevel, het daktimmerwerk en de waterdichtheid hebben extra aandacht nodig. Naast het feit dat de architect meer gelegenheid heeft om zijn creativiteit te tonen, fungeert het dak echt als een vijfde gevel.

Ronde of gebogen daken kun je globaal in 4 vormen verdelen:

• het halfronde/tondak: een volledig rond dak
• het parabooldak: een glooiend dak met een ronde nok
• het spitsboogdak: een glooiend dak met een spitse nok
• het segmentdak: een glooiend dak met een horizontale nok

Koramic keramische dakpannen zijn ideaal voor boogdaken. Ze zijn beschikbaar in een scala aan vormen, formaten en kleuren, zodat elk project een unieke uitstraling krijgt. Ons rijke aanbod aan hulpstukken zorgt er bovendien voor dat je het dak volledig met keramisch materiaal kunt afwerken, wat zorgt voor een uniform geheel. De pannen zijn onderhoudsvriendelijk en langdurig bestand tegen ons wisselvallige klimaat. Ander voordeel is dat keramische dakpannen niet hinderlijk roffelen als het regent.

De dakconstructie van gebogen daken hangt af van de dakvorm. Bij halfronde daken en parabooldaken liggen de bovenste pannen volkomen vlak, in tegenstelling tot spitsboogdaken en segmentdaken. Op het vlakke deel kan het pannendak zijn regenkerende paraplufunctie niet uitvoeren. Eigenlijk hebben de dakpannen bij gebogen daken vooral een esthetische functie. Daarom is het belangrijk om bij daken met een dakhelling van minder dan 10 graden een waterdicht onderdak onder de dakpannen aan te leggen.

Boogdaken bestaan meestal uit 3 delen met een verschillend hellingsvlak:

• een verticaal gedeelte dat – qua bevestiging – gezien kan worden als gevelbekleding
• een gedeelte met een normale dakhelling
• een gedeelte waarbij de dakhelling beneden de minimale dakhelling van de pannen gaat en daarom extra aandacht voor de waterdichtheid vereist

Je maakt de dakconstructie van een gebogen dak met een helling tot 10 graden waterkerend door een waterdichte laag van bitumen aan te brengen. Deze laag breng je aan op de dakplaten en over de tengels. De tengels hebben afgeschuinde zijkanten, zodat het bitumen makkelijk aangebracht kan worden. Met bitumenkit voorkom je lekkages op de bevestigingspunten van de panlatten. Is er sprake van een zogeheten warmdakconstructie? Breng dan aan de onderzijde van de dakplaat een volkomen dampdichte laag aan om inwendige condensatie te voorkomen.

Bij spitsboogdaken en segmentdaken met een minimale dakhelling van 10 graden, dient de Koramic Premium 2S onderdakfolie te worden toegepast. In principe kan de Premium 2S direct op de dakplaat of de tengels worden aangebracht, als de specificaties en voorschriften van de leverancier dit toelaten. Op de regenkerende Premium 2S onderlaag breng je nogmaals een tengel aan, waarop je de panlatten bevestigt. Gebruik bij voorkeur verduurzaamde panlatten.

Op de flauwhellende dakvlakken van gebogen daken bestaat een kans op vochtinfiltratie. Met goede ventilatie voorkom je vochtophoping. Om voor voldoende ventilatie te zorgen, moet de dakspouw – oftewel de vrije tengelhoogte – minimaal 20 millimeter zijn. Voor een goede doorstroom van lucht, laat je de dakvoet over de gehele tengelhoogte open. Zo voorkom je de aantasting en rot van de achterliggende panlatten en eventuele tengels. Om de dakconstructie extra te beschermen tegen vochtophoping, raden wij aan om op flauwhellende vlakken te werken met duurzame panlatten van duurzaamheidsklasse 11 of 111. 

Ventilatiepannen plaats je hart-op-hart om de meter op de scheidslijn van de dakhelling van 25 graden. Met een ‘open’ nokconstructie zorg je voor voldoende ventilatie-uitstroom.  

Let wel op: volgens het Bouwbesluit moeten constructieopeningen van meer dan 10 mm beschermd worden tegen insecten en ongedierte, zodat die niet in de spouw kunnen komen. Hiervoor gebruik je vogelschroten.

Sommige spitsboogdaken en parabooldaken hebben een kleine straal. Een kleine dakpan zorgt dan voor het mooiste resultaat, omdat grote dakpannen te veel zouden uitsteken. Daarmee is het eindresultaat niet fraai. 

Afwerking dakpan bij gebogen daken

Ook de afwerking van de pan is belangrijk voor bescherming tegen vochtinfiltratie. Bij verglaasde pannen komt er vrijwel geen vocht door de scherf van de dakpannen, in tegenstelling tot natuurrode of geëngobeerde (geglazuurde) dakpannen. Verglaasde pannen zijn beschikbaar in mat, halfmat en glans, in alle denkbare kleuren. 

Wij adviseren de volgende richtlijnen voor het bevestigen van keramische dakpannen op dakvlakken met een dakhelling groter dan 75 graden: 

• Elke dakpan moet in de kopsluiting met een rvs-schroef met EPDM-volgring bevestigd worden.
• In de zijsluiting werk je met een panhaak die past bij het panmodel waarmee je werkt. 
• Alle bevestigingsmiddelen zijn corrosiebestendig, om vochtschade te voorkomen.

Voor dakvlakken met een hellingshoek die kleiner is dan 75 graden, kun je de gebruikelijke NEN 6707 ‘Bevestiging van dakbedekking en eisen en bepalingsmethoden’ aanhouden.