Maatvoering is vakmanschap

Maatvoering is vakmanschap Elseviergebouw

Renovatie Elseviergebouw | Sara Burgerhartstraat, Amsterdam

Het aanbrengen van de nieuwe kopgevels van het Elseviergebouw ging vrij vlot, zegt bedrijfsleider Frank Ligthart van Bouwbedrijf M.J. De Nijs en Zonen. Maar daar ging wel een grondige voorbereiding aan vooraf.

De juiste materialen

‘We hebben veel tijd en energie in de voorbereiding gestoken’, vertelt Frank Ligthart. ‘De juiste materialen kiezen, de juiste mensen die het gaan uitvoeren’. De opbouw van de nieuwe gevel is beduidend anders dan de betonnen gevel die er oorspronkelijk was. De nieuwe gevel bestaat uit houtskeletbouw-elementen, waarop een vezelcementplaat is gemonteerd. Vervolgens zijn de geglazuurde baksteenstrips in tegelverband met tegellijm op locatie aangebracht.

‘Omdat de geglazuurde baksteenstrips in tegelverband moesten worden aangebracht met tegellijm, lag het eigenlijk voor de hand om een tegelzetter dat werk te laten doen. Maar we hebben toch gekozen voor metselaars: die zijn beter gewend met werken op een steiger, op grote hoogte. En omdat het een secuur werkje is – een sprongetje zie je meteen – moeten ze zich wel op hun gemak voelen tijdens het werk’, aldus Ligthart. 

Om het hoekje

De maatvoering was cruciaal: een bestaand gebouw wijkt nu eenmaal hier en daar. ‘Het moet kaarsrecht’, zegt de aannemer stellig. ‘Vroeger was het misschien nog minder nauwkeurig dan nu. Ook houtskeletbouw-elementen zijn niet allemaal op de millimeter gelijk. Als je dan de hoek om moet van de kopgevel naar een bestaande, gehandhaafde langsgevel: ja, dat kan wel eens lastig zijn.

Zo was er nog het detail met de hemelwaterafvoer, in het nisje om de hoek. ‘Dat was ook een puzzel, ja’, lacht Ligthart. ‘Grappig hoe je vergeet dat er toch nog wel wat lastige momenten zijn geweest.’ Het uiteindelijke resultaat doet kennelijk de ongemakkelijkheden tijdens de uitvoering vergeten.

Goede weercondities

De voortgang van het metselwerk werd regelmatig gekeurd, omdat de luchtvochtigheid en temperatuur van invloed zijn op de eigenschappen van de tegellijm. ‘Er is gewerkt met strikte voorschriften: een kwestie van garanties en veiligheid’, vertelt Ligthart. De condities voor verwerking moeten goed zijn. ‘Misschien nog wel meer met deze, geglazuurde baksteenstrips’, aldus de bedrijfsleider. ‘het vocht kan alleen naar de voorkant eruit. Daarom hebben we bij de leveranciers van de lijm en de voegen erop aangedrongen kalkvrije producten toe te passen.’

De weergoden waren tijdens de uitvoering van de noordgevel het project gunstig gezind, maar de zuidgevel ‘heeft ontzettend op zijn donder gekregen, qua regen’, herinnert Ligthart zich. ‘Toen zagen we helaas toch sporen van kalk. Met de glazenwasinstallatie is de gevel vervolgens nog een keer schoongemaakt en was het resultaat helemaal goed.’

Robichon: 'We zochten naar een mengsel van kleuren, omdat met een enkele kleur een eentonig beeld ontstaat - dat is een complex en langdurig proces.'

Meer referentieprojecten